Hebben voetballers baat bij een enkelbrace na een blessure aan de enkelbanden?
Een verzwikte of verstuikte enkel is onder voetballers een regelmatig voorkomende kwetsuur. Na een blessure aan de enkelbanden is een enkelbrace een van de zaken waar als eerste aan gedacht wordt. Of het nodig is om een sportbrace te kopen is afhankelijk van de ernst van de enkelblessure en persoonlijke overwegingen.
Geeft een enkelbrace voldoende bescherming?
De meerwaarde van een enkelbrace ligt met name op preventief gebied en in mindere mate in het herstel. Na een blessure aan de enkelbanden heb je namelijk een verhoogd risico op herhaling van deze blessure. Het is mogelijk dat er in de enkelbanden blijvend functieverlies kan optreden met als gevolg dat het enkelgewricht een deel van zijn stabiliteit en stevigheid kan verliezen. Een sportbrace kan dit euvel deels compenseren.
Studies laten zien dat een enkelbrace in de voetbalsport geen overbodige luxe is. Er is inmiddels voldoende wetenschappelijk bewijs om vast te stellen dat het de kans op een enkelblessure laat afnemen. Dit geldt zowel voor de groep die niet bekend is met een enkelblessure als voor sporters die een verleden hebben met een kwetsuur aan de enkelbanden. Meestal heb je de keus tussen twee soorten enkelbraces: de semi-rigide en de non-rigide brace (softbrace). De semi-rigide geeft met zijn verstevigingselementen (baleinen – beschermingsniveau 3) aan de zijkanten van de brace meer steun. De keuze voor een enkelbrace is afhankelijk van de ernst van de blessure.
Wat is effectiever: tapen, enkelbrace of balansoefeningen?
Zowel een enkelbrace als een tape spelen na een enkelblessure een belangrijke rol in de stabiliteit van het enkelgewricht en hebben het vermogen om de kans op herhaling te verkleinen. Sporters en medici vragen zich geregeld af of er verschil is in de effectiviteit tussen beide hulpmiddelen. Er is aangetoond dat je in het acute stadium (tot zeven dagen na de blessure) het beste de voorkeur kunt geven aan een tape omdat je hiermee de enkel meer steun kan geven.
Onderzoek laat bovendien weten dat na de acute fase de tape en de enkelbrace qua pijnscore niet veel voor elkaar onder doen. Vanwege het comfort wordt door voetballers over het algemeen de voorkeur gegeven aan een sportbrace. Bovendien staat een enkelbrace de sportprestaties minder in de weg omdat het simpelweg meer bewegingsvrijheid geeft dan tape. Wat ook uit onderzoek naar voren komt is dat een enkelbrace geen negatieve uitwerking heeft op de snelheid van een spiersamentrekking. Dit betekent dat het de prestaties niet negatief beïnvloedt.
Neuromusculaire oefeningen
Een enkelbrace mag absoluut geen vervanging zijn van neuromusculaire training. Neuromusculaire oefeningen zijn balansoefeningen die als doel hebben om de aansturing van de enkel te verbeteren waarmee je de kans op herhaling van een enkelblessure verkleint. Op lange termijn zijn balansoefeningen belangrijker dan het gebruik van een enkelbrace. Het meest effectief is om neuromusculaire training routinematig terug te laten komen in de trainingen. Een combinatie van bracen en balansoefeningen op bijvoorbeeld een oefentol geeft het beste resultaat.
Uit kostenoverwegingen is een enkelbrace uitsluitend aan te raden voor sporters die een functionele enkelinstabiliteit hebben. Er is sprake van functionele enkelinstabiliteit wanneer er zes maanden na de blessure klachten blijven bestaan van instabiliteit. Voor wat betreft je gezondheid mogen de kosten natuurlijk niet de doorslaggevende factor zijn. Je moet niet alleen kijken naar wat het kost, maar ook voor oog houden wat het je uiteindelijk oplevert.
Wat zijn de risicofactoren?
- Jongeren zijn wilder en daarmee ook kwetsbaarder
- Sporttakken met veel sprongvormen
- Gewicht (zware sporters zijn kwetsbaarder)
- Lange mensen lopen meer risico
- Vrouwen zijn kwetsbaarder
Vrouwen zijn het meest gebaat bij een enkelbrace. Een verklaring hiervoor is dat in vergelijking met mannen de enkelbanden bij vrouwen over het algemeen elastischer zijn. Elastische enkelbanden hebben als nadeel dat de steun rondom het enkelgewricht afneemt. Dit maakt de enkel bij vrouwen kwetsbaar.
Wat ook een rol speelt is dat het enkelgewricht van een vrouw tijdens de ovulatie minder belastbaar is. In die periode neemt de hoeveelheid oestrogeen toe. Uit onderzoek is gebleken dat een toename van oestrogeen de ligamenten (enkelbanden) van de enkel kunnen verzwakken. Een verandering in de hormoonhuishouding maakt een vrouw dus mogelijk blessuregevoelig.
Referenties:
Sean M. Stryker, Andrea M. Di Trani, Charles “buz” Swanik, Joseph J. Glutting & Thomas W. Kaminski Assessing performance, stability, and cleat comfort/support in collegiate club soccer players using prophylactic ankle taping and bracing Research in Sports Medicine 24(1):1-15 March 2016
Hootman JM, Dick R, Agel M. Epidemiology of collegiate injuries for 15 sports: summary and recommendations for injury prevention initiatives. J Athl Train2007;42(2):311-319.
Lardenoye, S., Theunissen, E., Cleffken, B., Brink, P.R.G., de Bie, R.A., Poeze, M. (2012).The effect of taping versus semi-rigid bracing on patient outcome and satisfaction in ankle sprains: a prospective, randomized controlled trial. BMC Musculoskeletal Disorders 13:81
Hubbard TJ, Kramer LC, Denegar CR, Hertel J.
Contributing factors to chronic ankle instability. Foot Ankle Int 2007;28(3):343-354.
Janssen KW et al 2014. Bracing superior to neuromuscular training for the prevention of self-reported ankle sprains: a three-arm randomized controlled trial. Br J Sports Med 48:12-25-1239
Sefton JM, Hicks-Little CA, Hubbard TJ, et al. Sensorimotor function as a predictor of chronic ankle instability. Clin Biomech 2009;24(5):451-458.
Wilkerson GB, Doty JF, Gurchiek DA, Hollis JM. Analysis of rotary ankle instability and taping restraint in a cadaver specimen. Athl Ther Today 2010;15(4):9-12.
Cordova ML, Dorrough JL, Kious K, et al. Prophylactic ankle bracing reduces rearfoot motion during sudden inversion. Scand J Med Sci Sports 2007;17(3):216-222.
Wilkenfeld DA. Effects of ankle support systems on lower extremity kinematics [unpublished master’s research project]. Chattanooga, TN: University of Tennessee at Chattanooga; 2010.
Cloak R, Galloway S, Wyon M .J Strength Cond Res. 2010 Sep;24(9):2429-33.
The effect of ankle bracing on peak mediolateral ground reaction force during cutting maneuvers in collegiate male basketball players.